Τυφώνες και Μέση Ανατολή: Η θεωρία της «έκπληξης του Οκτώβρη» και οι προκλήσεις για Χάρις - Τραμπ

Πρόκειται για τη φράση που χρησιμοποιείται για να περιγράψει ένα απρόσμενο γεγονός τόσο συνταρακτικό όθεν να επηρεάσει το εκλογικό αποτέλεσμα.

Με δεδομένο ότι τα ποσοστά που δίνουν οι δημοσκοπήσεις ότι λαμβάνουν οι 2 υποψήφιοι για την προεδρία Κάμαλα Χάρις για τους Δημοκρατικούς και Ντόναλντ Τραμπ για τους Ρεπουμπλικάνους είναι στα όρια του στατιστικού λάθους, μια τέτοια έκπληξη θα μπορούσε να γείρει την πλάστιγγα υπέρ του ενός ή του άλλου υποψηφίου.

Αυτό βέβαια ισχύει στην περίπτωση που κάποιος αποδέχεται τον όρο, καθώς είναι αρκετοί εκείνοι που πιστεύουν ότι πρόκειται για πολιτικό μύθο, που απλά αναπαράγεται πριν από κάθε εκλογική αναμέτρηση.

Η προέλευση του όρου

Ο όρος έγινε ευρύτερα γνωστός, σύμφωνα με τον καθηγητή ιστορίας, δημοσιογραφίας και σπουδών ΜΜΕ, Ντέιβιντ Γκρίνμπεργκ, όπως αναφέρει άρθρο στην ιστοσελίδα του πανεπιστημίου Rutgers, όπου διδάσκει, το 1980 όταν ο πρόεδρος Τζίμι Κάρτερ απέτυχε να απελευθερώσει τους Αμερικανούς ομήρους του Ιράν και έχασε τις εκλογές από τον Ρόναλντ Ρίγκαν.

O πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ Τζίμι Κάρτερ που έγινε η πρόσχημα για τη δημιουργία του όρου «έκπληξη του Οκτώβρη» AP Photo, File

1979 AP

Πενήντα τρεις Αμερικανοί διπλωμάτες και πολίτες παρέμειναν όμηροι στην αμερικανική πρεσβεία στην Τεχεράνη για 444 μέρες από τις 4 Νοεμβρίου 1979 ως την απελευθέρωσή τους στις 20 Ιανουαρίου 1981.

Η έκπληξη του Οκτωβρίου για τον Κάρτερ θα ήταν αν κατάφερνε να τους απελευθερώσει πριν τις εκλογές και τότε ενδεχομένως να μην έχανε από τον Ρίγκαν.

Οι κακές γλώσσες της εποχής έκαναν λόγο για συνωμοσία της εκστρατείας του Ρίγκαν με τους Ιρανούς όθεν να μην γίνει η απελευθέρωσή τους πριν από τις εκλογές, ισχυρισμός που ποτέ δεν αποδείχθηκε.

Ήταν αρκετός όμως για δώσει σάρκα και οστά στον όρο.

Το φραστικό ατόπημα του Κίσινγκερ με το Βιετνάμ

Ένα άλλο γεγονός που κάποιοι θεωρούν ως βάσει «έκπληξη του Οκτώβρη», αν και δεν είχε επινοηθεί ακόμα ο όρος, ήταν μια φράση του Χένρι Κίσινγκερ που αφορούσε ένα κομμάτι της αμερικανικής ιστορίας που προκάλεσε πολλές αντιδράσεις.

Ο λόγος για τον πόλεμο στο Βιετνάμ που ήταν το μείζον πολιτικό θέμα των εκλογών του 1968 και του 1972. Ο σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του Νίξον δεν δίστασε να διακηρύξει στις 26 Οκτωβρίου 1972 ότι «η ειρήνη είναι κοντά».

Στην πραγματικότητα, ο πόλεμος θα συνεχιζόταν για άλλα 3 χρόνια.

Οι προκλήσεις του 2024 για τους υποψήφιους ενοίκους του Λευκού Οίκου

Η πραγματικότητα είναι ότι το 2024 ήταν μια χρονιά με σημαντικά πολιτικά γεγονότα από την διπλή πρωτοπειρία δολοφονίας κατά του Τραμπ και την καταδίκη του ως την κύρωση του Τζο Μπάιντεν να εγκαταλείψει την κούρσα για το Λευκό Οίκο και να πάρει τη θέση του η αντιπρόεδρος, Κάμαλα Χάρις.

Ωστόσο, αυτά τα γεγονότα δεν μπορούν να συγκριθούν με τις 2 προκλήσεις με τις οποίες είναι αντιμέτωπες οι ΗΠΑ τη δεδομένη χρονική συγκυρία και μπορούν να προκαλέσουν πολιτική καταιγίδα.

Οι τυφώνες και η Μέση Ανατολή

Η μια είναι είναι οι καταστροφικοί τυφώνες Μίλτον και Χέλεν που «χτύπησαν» τις ΗΠΑ με ασυνταιριασιά λίγων εβδομάδων. Καμία κράτος δεν μπορεί να τα βάλει με τα στοιχεία της φύσης, όμως ο τρόπος αντίδρασής της μετά την καταστροφή μπορεί να αποβεί αποφασιστικός για το εκλογικό αποτέλεσμα ειδικά σε πολιτείες-κλειδιά όπως είναι η Βόρεια Καρολίνα και η Τζόρτζια, καθώς όποιος υποψήφιος τις κερδίσει θα είναι πιο κοντά στο Λευκό Οίκο.

Σε μια καταστροφή είναι δύσκολο για την κράτος να ανταποκριθεί με τρόπο που μπορεί να ικανοποιήσει τα αιτήματα όλων των πολιτών. Στην περίπτωση που ο Τραμπ αποφασίσει να χρησιμοποιήσει αυτό το χαρτί και να εκμεταλλευτεί τη δεδομένη δυσαρέσκεια των πολιτών αυτή μπορεί να αποτυπωθεί και στην κάλπη.

Η δεύτερη πρόκληση είναι χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά, στη Μέση Ανατολή.

Ο πόλεμος στη Γάζα κινδυνεύει να μετεξελιχθεί σε περιφερειακή σύγκρουση, καθώς το Ισραήλ αποφάσισε να ανοίξει το μέτωπο του Λιβάνου και να «εξοντώσει» την ηγεσία της Χεζμπολάχ, ενώ στην πρώτη γραμμή των εξελίξεων βρίσκεται και το Ιράν.

Οι εξελίξεις στη Μέση Ανατολή μπορούν να πλήξουν τις πιθανότητες της Χάρις να εκλεγεί στο Λευκό Οίκο.

Η δέσμευση της Χάρις ότι θα συνεχίζει να εξοπλίζει το Ισραήλ μπορεί να επηρεάσει την ψήφο σε 2 ομάδες ψηφοφόρων των Δημοκρατικών.

Τους Αμερικανούς αραβικής καταγωγής στην πολιτεία-κλειδί του Μίσιγκαν και τους νεαρούς φοιτητές ψηφοφόρους που πρωτοστάτησαν στις διαμαρτυρίες όταν ξέσπασε ο πόλεμος στη Γάζα.

Ωστόσο, επιπλέον πιο καθοριστικές μπορεί να αποδειχθούν οι επιπτώσεις στην τσέπη των Αμερικανών, ειδικά αν το Ισραήλ αποφασίσει να απαντήσει στην πυραυλική επίθεση του Ιράν βάζοντας στο στόχαστρο πετρελαϊκές εγκαταστάσεις. Η αναφορά και μόνο από τον Τζο Μπάιντεν μιας τέτοιας πιθανότητας ήταν ικανή για να οδηγήσει σε ράλι τις τιμές του πετρελαίου.

Εξάλλου η βάδιση της οικονομίας βγάζει πρόεδρο όπως ξέρουν πολύ καλά όσοι παρακολουθούν τις αμερικανικές εκλογές, καθώς τίποτε δεν έχει μεγαλύτερη αξία για τους Αμερικανούς από το πόσο θα αδειάσει η τσέπη τους.

Μύθος η έκπληξη του Οκτωβρίου λέει ο ιστορικός Άλαν Λίχτμαν

Ανάμεσα σε εκείνους που δεν πιστεύουν στον μύθο της έκπληξης του Οκτωβρίου είναι και ο ιστορικός Άλαν Λίχτμαν, κατάφωρος ως «Νοστράδαμος» της αμερικανικής πολιτικής, καθώς από το 1984 έχει πέσει έξω μόνο μια κίνηση στο ποιος θα είναι ο ένοικος του Λευκού Οίκου.

«Η Κάμαλα Χάρις θα είναι η επόμενη πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών - τουλάχιστον αυτή είναι η πρόβλεψή μου για την αποτέλεσμα αυτής της κούρσας».

Αυτό είπε ο 77χρονος Λίχτμαν στο τέλος ενός επτάλεπτου βίντεο, που δόθηκε στην δημοσιότητα στις αρχές Σεπτεμβρίου, υπογραμμίζοντας ότι δεν έχει αλλάξει ποτέ την πρόβλεψή του λόγω κάποιας «έκπληξης» του Οκτωβρίου.

«Αλλά το αποτέλεσμα εξαρτάται από εσάς. Γι' αυτό βγείτε έξω και ψηφίστε», πρόσθεσε στο ίδιο βίντεο και επιμένει στην πρόβλεψή του και τώρα ένα μήνα αργότερα με δηλώσεις του σε ΜΜΕ.

Η μέθοδος του Λίχτμαν

Οι προβλέψεις του Λίχτμαν βασίζονται σε ένα σύνολο δεικτών και δεν λαμβάνουν υπόψη τις τάσεις των δημοσκοπήσεων.

Οι δείκτες αυτοί είναι συνολικά 13. Μεταξύ αυτών είναι: σκάνδαλο, αποτυχία της εξωτερικής/στρατιωτικής πολιτικής, επιτυχία της εξωτερικής/στρατιωτικής πολιτικής, χάρισμα του εκάστοτε προέδρου και χάρισμα του διεκδικητή.

Σύμφωνα με εκείνον οκτώ από τους δείκτες ευνοούν την αντιπρόεδρο Χάρις, ενώ τρεις όχι.

Εάν έξι δείκτες είναι εναντίον του κόμματος που βρίσκεται τώρα στο Λευκό Οίκο, τότε το σύστημα προβλέπει ήττα.

Για εκείνον η επιτυχία και η αποτυχία της εξωτερικής πολιτικής - θα μπορούσαν να πάνε και προς τις 2 κατευθύνσεις, αλλά εκτιμά ότι δεν θα επηρεάσουν το τελικό αποτέλεσμα.

Υπενθυμίζεται ότι ο Λίχτμαν προέβλεψε με ακρίβεια τον απροσδόκητο εκλογικό θρίαμβο του Τραμπ το 2016 επί της Χίλαρι Κλίντον, τη στιγμή που οι περισσότερες δημοσκοπήσεις έδειχναν αντίθετο αποτέλεσμα. Προέβλεψε επίσης σωστά ότι ο Τραμπ θα βρισκόταν αντίπαλος με τη δικαιοσύνη κατά τη διάρκεια της προεδρίας του, πράγμα το οποίο έγινε, 2 φορές.

Η μόνη πρόβλεψη του που δεν ήταν σωστή ήταν το 2000 όταν έλαβε χώρα ο αμφισβητούμενος νικηφορία του Τζορτζ Μπους επί του Αλ Γκορ... Τότε η μοιρογράφημα του ένοικου του Λευκού Οίκου κρίθηκε από το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ που αποφάσισε υπέρ του Μπους μετά από εβδομάδες νομικής διαμάχης για αμφισβητούμενα ψηφοδέλτια.

Το αν η πρόβλεψη του είναι ακριβής ή θα πέσει έξω για δεύτερη κίνηση θα το μάθουμε μόλις γίνει γνωστό το αποτέλεσμα των εκλογών της 5ης Νοεμβρίου.