Πυκνώνει το μυστήριο για τα γιγάντια «μπαλόνια» στο κέντρο του γαλαξία μας (βίντεο)

Το 2010 το διαστημικό τηλεσκόπιο Fermi είχε εντοπίσει ένα εντυπωσιακό αλλά μυστηριώδες φαινόμενο στο κέντρο του γαλαξία μας. Δύο γιγάντιες φυσαλίδες εκτείνονται σε αντίθετες πλευρές από το κέντρο του γαλαξία εκεί όπου βρίσκεται ο Τοξότης Α*, η τεράστια μαύρη τρύπα του γαλαξία μας. Νέες παρατηρήσεις στις φυσαλίδες αυτές προκαλούν νέα ερωτηματικά και πονοκεφάλους στους επιστήμονες.

Αυτές οι τεράστιες δίδυμες φυσαλίδες από υπέρθερμο πλάσμα αναπτύσσονται εδώ εκατομμύρια χρόνια. Σήμερα εκτείνονται σε 50,000 έτη φωτός από άκρη σε άκρη δηλαδή έχουν το μισό μήκος του γαλαξία μας. Οι δομές αυτές αποτελούνται από σωματίδια υψηλής ενέργειας και από την πρώτη στιγμή της ανακάλυψης τους οι επιστήμονες προσπαθούν να διαπιστώσουν την προέλευση τους.

Ερευνητική ομάδα χρησιμοποιώντας το ραδιοτηλεσκόπιο Green Bank στη Δυτική Βιρτζίνια των ΗΠΑ ανακάλυψε κάτι απρόσμενο σε αυτές τις φυσαλίδες. Γιγάντιες μάζες ψυχρού αερίου υδρογόνου κρύβονται μέσα σε αυτό το εξαιρετικά θερμό περιβάλλον γεγονός κάτι που θεωρείται επιστημονικά παράδοξο. Οι ψυχρές νεφώσεις υδρογόνου κατάφεραν να επιβιώνουν μέσα σε φυσαλίδες πλάσματος που είναι ακραία θερμές. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι οι νεφώσεις αυτές είναι υπολείμματα πολύ μεγαλύτερων δομών που εκτοξεύτηκαν από το γαλαξιακό κέντρο πριν εκατομμύρια χρόνια.

«Σκεφτείτε το σαν να ρίχνετε ένα παγάκι σε βραστό νερό: ένα μικρό λιώνει αμέσως, αλλά ένα μεγάλο διαρκεί περισσότερο, ακόμα κι αν διαβρώνεται σταδιακά» αναφέρει ο Ρόνγκμον Μπορντολόι φυσικός στο Πανεπιστήμιο Πολιτείας της Βόρειας Καρολίνας  επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «The Astrophysical Journal Letters» υποδηλώνει ότι η κεντρική μαύρη τρύπα του Γαλαξία μας ίσως εξερράγη με σφοδρότητα πιο πρόσφατα απ’ ό,τι νομίζαμε.

Οι φυσαλίδες αυτές (γνωστές και ως Fermi Bubbles) αποτελούν σημάδια παλαιότερης δραστηριότητας του Τοξότη Α* που η μάζα του υπολογίζεται ότι είναι 4,3 εκατ. φορές μεγαλύτερη από αυτή του Ήλιου. Η παρουσία ψυχρών νεφών σε ένα τόσο καυτό περιβάλλον προκαλεί ερωτήματα για το πώς σχηματίστηκαν και πώς επιβιώνουν.

Αυτές οι φυσαλίδες είναι απίστευτα καυτές, με το πλάσμα που τις αποτελεί να φτάνει θερμοκρασίες περίπου ενός εκατ. βαθμών Κελσίου. Οι επιστήμονες που μελετούν τις φυσαλίδες αυτές εκτιμούν ότι σχηματίστηκαν από μια αρχαία, βίαιη έκρηξη του Τοξότη Α*. Τότε δύο πίδακες ύλης εκτοξεύτηκαν ταυτόχρονα πάνω και κάτω από το γαλαξιακό επίπεδο, παρασύροντας και διασκορπίζοντας κοντινή ύλη στο Διάστημα.

Τα ψυχρά νέφη υδρογόνου μπορεί να είναι υπολείμματα αυτής της διασκορπισμένης ύλης. Εντοπίστηκαν με το ραδιοτηλεσκόπιο Green Bank και έχουν μέγεθος από 13 έως 91 έτη φωτός, δηλαδή πολλαπλάσιο του ηλιακού μας συστήματος. «Για να έχουν επιβιώσει σε ένα τόσο εχθρικό περιβάλλον, θα πρέπει να ήταν πολύ μεγαλύτερες όταν αρχικά παγιδεύτηκαν από τις φυσαλίδες. Κανονικά, αυτές οι νεφώσεις δεν θα έπρεπε να έχουν επιβιώσει τόσο πολύ. Κι όμως υπάρχουν και αυτό λειτουργεί σαν ένα ‘ρολόι’ για εμάς: η επιβίωσή τους υποδηλώνει ότι η μαύρη τρύπα στο κέντρο του γαλαξία μας εξερράγη μόλις πριν λίγα εκατομμύρια χρόνια. Σε κοσμική κλίμακα, αυτό είναι σαν ανοιγοκλείσιμο του ματιού»  λέει ο Μπορντολόι.

Ο εντοπισμός των ψυχρών νεφών στις φυσαλίδες μειώνει σημαντικά την ηλικία που πιστεύαμε ότι έχουν. Υποδηλώνει ότι το γαλαξιακό μας κέντρο ήταν πιο ενεργό πρόσφατα απ’ όσο νομίζαμε. Ενισχύει τη θεωρία ότι η μαύρη τρύπα εκρήγνυται σποραδικά όταν καταρρέει μέσα της μεγάλη ποσότητα ύλης.

Naftemporiki.gr