Πώς πληρώνεται η σεζόν: Τι ζητούν και τι δίνουν οι επιχειρήσεις στους εργαζόμενους

Ποια ήταν τα βασικά συμπεράσματα της ιδιότυπης αυτής έρευνας:

• Η αύξηση των μισθών και η διόρθωση ορισμένων παθογενειών του παρελθόντος όσον αφορά στην αδήλωτη εργασία και την καταβολή επιδομάτων και υπερωριών.
• Ωστόσο, παραμένουν επιπλέον ανοιχτές οι «πληγές» σε σχέση με τα ωράρια, τα ρεπό και τις γενικότερες συνθήκες εργασίας.

Από το «καταφύγιο» της σεζόν, στις 80.000 κενές θέσεις

Την περίοδο της κρίσης, πολλοί εκπρόσωποι της νέας γενιάς έβρισκαν «καταφύγιο» στην εστίαση και τη φιλοξενία για να μπορέσουν να ανταπεξέλθουν στις δύσκολες κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες που είχαν διαμορφωθεί.

Οι φοιτητές έβαζαν πλώρη κάθε Ιούνιο για τους κορυφαίους καλοκαιρινούς προορισμούς της χώρας, καλύπτοντας τις θέσεις εργασίας που χρειαζόταν για την εξυπηρέτηση των αναγκών του τουρισμού και στη συνέχεια επέστρεφαν στις σπουδές τους τον Σεπτέμβριο.

Εκείνη την εποχή, σύμφωνα με μαρτυρίες ανθρώπων που έχουν εργαστεί στον κλάδο του τουρισμού και της εστίασης, τα ρεπό θεωρούνταν πολυτέλεια, με αποτέλεσμα πολλοί να εργάζονται τέσσερις μήνες αδιάκοπα, τα νομίμως καταβαλλόμενα επιδόματα αδείας επιστρέφονταν στους εργοδότες, ενώ όταν διενεργούνταν έλεγχοι από την Επιθεώρηση Εργασίας ξαφνικά οι εργαζόμενοι εξαφανίζονταν προσποιούμενοι τους πελάτες διατί απασχολούνταν ασφαλισμένοι μόνο μερικές από τις ημέρες που πράγματι εργάζονταν.

Ήταν, δε, όπως αναφέρουν, συνηθισμένο ένα γειτονικό κατάστημα να ειδοποιεί τα καταστήματα της περιοχής και έτσι κατά τη διάρκεια του ελέγχου, να μην διαπιστώνεται η παράβαση.

Ο μέσος μισθός, που προσφερόταν ανερχόταν στην καλύτερη των περιπτώσεων στα 1.000-1.200 ευρώ για 7ήμερα, 10ωρα ή και 12ωρα.

Οι συνθήκες αυτές που σκιαγραφήθηκαν την περασμένη 15ετία φαίνεται πως διαμόρφωσαν ένα τοπίο «αφιλόξενο» στο νεοεισερχόμενο στην τσαρσί εργασίας δυναμικό, το οποίο άρχισε να αποστρέφεται την εστίαση ως «λύση έκτακτης ανάγκης για ένα εύκολο και γρήγορο μεροκάματο».

Σερβιτόρος

UNSPLASH

Τι προσφέρουν οι επιχειρήσεις σήμερα

Πώς διαμορφώνονται όμως πλέον οι συνθήκες σήμερα. Και τι ζητούν οι καταστηματάρχες και οι επιχειρηματίες του κλάδου από τους εργαζόμενους.

Σε μια απόπειρα να απαντηθεί το ερώτημα αυτό, το CNN Greece αναζήτησε θέσεις εργασίας και επικοινώνησε με εργοδότες που αναζητούν ατομικό για να μπορέσει να απαντήσει στα 2 αυτά καίρια ερωτήματα.

• Μήλος

Επιχείρηση ενοικίασης καταλυμάτων στη Μήλο αναζητούσε καμαριέρα που θα ξεκινούσε να εργάζεται «και από αύριο, αν ήταν δυνατόν». Θα αναλάμβανε τον καθαρισμό επτά τουλάχιστον δωματίων και θα ήταν το μόνο άτομο που θα είχε αυτό το ρόλο ως και τα τέλη Σεπτεμβρίου.

Οι ώρες απασχόλησης θα ήταν εννέα επί καθημερινής βάσεως ως και το τέλος της σεζόν, ενώ δεν προβλεπόταν κανένα ρεπό. Ο προσφερόμενος μισθός για εννιάωρο, επταήμερο θα ανερχόταν στα 1.300 ευρώ καθαρά.

Στη συμφωνία περιλαμβάνονταν η σταθμός και ένα γεύμα, καθώς και τα νόμιμα ένσημα.

• Ελαφόνησος

Ψητοπωλείο στην Ελαφόνησο αναζητούσε άτομο για σέρβις «με όρεξη για δουλειά, που να μπορεί να ανταποκριθεί στο “τρέξιμο” και την επίταση της καθημερινότητας».

Οι αρμοδιότητες του ρόλου αφορούσαν σέρβις του φαγητού και μάζεμα των τραπεζιών.

Το άτομο θα ταξίδευε ως την Ελαφόνησο για να εργαστεί «όσο το δυνατόν πιο σύντομα στο ψητοπωλείο» ως και την 1η Οκτωβρίου και θα του προσφερόταν κατάλυμα για να μείνει «μαζί με επιπλέον 2 άτομα».

Θα έπρεπε να εργάζεται επτά ημέρες την εβδομάδα, με τον επιχειρηματία να αναφέρει χαρακτηριστικά: «άλλωστε για τρεις, τέσσερις μήνες πίεσης μιλάμε. Η θέση προσέφερε ωρομίσθιο επτά ευρώ την ώρα, με καταβαλλόμενες τις τυχόν υπερωρίες που θα χρειαζόταν. Παράλληλα, στη συμφωνία περιλαμβάνεται και η καταβολή όλων των ενσήμων. Ο συνολικός μισθός υπολογίζεται κατά πρόσβαση στα 1.680 ευρώ καθαρά για οκτάωρο και φροντίδα επί καθημερινής βάσεως.

Τραπέζι εστιατορίου κοντά στη θάλασσα

Pixabay

• Νάξος

Ξενοδοχειακή μονάδα στη Νάξο αναζητούσε άτομο στο σέρβις για το πρωινό και το formation bar. Ο εργαζόμενος ή η εργαζόμενη θα απασχολούνταν σε συνθήκες «σπαστού» ωραρίου από τις 7:00 ως τις 11:00 το πρωί και ακολούθως από τις 13:00 ως τις 17:00 το απόγευμα. Το ωράριο, σύμφωνα με τον εργοδότη, ήταν συγκεκριμένο, χωρίς υπερωρίες.

Τα ένσημα θα καταβαλλόταν κανονικά, όπως προβλέπεται από το νόμο, όπως και το επίδομα αδείας, με τον μισθό να ανέρχεται στα 1.550 ευρώ μηνιαίως καθαρά. Στο άτομο που θα συμφωνούσε να ξεκινήσει να εργάζεται στο ξενοδοχείο, θα προσφερόταν σταθμός μαζί με επιπλέον έναν εργαζόμενο του ιδίου φύλου, καθώς επίσης ένα πρωινό και ένα μεσημεριανό γεύμα, καλύπτοντας τις βασικές του ανάγκες.

• Σέριφος

Εστιατόριο με θαλασσινά στη Σέριφο αναζητούσε άτομο επίσης για σέρβις από την 1η Ιουλίου ως και το τέλος της σεζόν, τον Σεπτέμβριο. Επρόκειτο για θέση εργασίας που περιλάμβανε 8ωρη ως 10ωρη καθημερινή απασχόληση, επτά ημέρες την εβδομάδα.

Διαμονή θα προσφερόταν από την ίδια την επιχείρηση, με την προϋπόθεση συγκατοίκησης με επιπλέον έναν εργαζόμενο, ενώ αυτονόητη θεωρείτο η καταβολή των ενσήμων και του επιδόματος αδείας.

Το ωρομίσθιο διαμορφωνόταν σε έξι ευρώ την εξηκοντάλεπτο και επιπλέον υπολογίζονται τα φιλοδωρήματα, τα οποία διαιρούνται με βάση τον αριθμό των εργαζομένων που απασχολούνται. Ο μηνιαίος μισθός ανέρχεται, δηλαδή, περίγυρα στα 1.440 ευρώ καθαρά, σε περίπτωση εργασίας οκταώρου.

• Ρέθυμνο

Ξενοδοχειακό κατάλυμα στο Ρέθυμνο αναζητούσε καμαριέρα, με τη σεζόν της Κρήτης να διαρκεί ως και τον Νοέμβριο.

Ο μισθός κυμαινόταν στα 1.200 ή 1.300 ευρώ το μήνα καθαρά αναλόγως με τα ρεπό που «επιθυμούσε ο εργαζόμενος ή η εργαζόμενη», γεγονός που σημαίνει ότι την ημέρα που το άτομο που απασχολείται έχει στη διάθεσή του μια ημέρα ανάπαυσης, δεν πληρώνεται.

Το ωράριο θα ήταν οκτάωρο, τα ένσημα όμως τα οποία θα καταβάλλονταν θα κάλυπταν μόνο ένα τετράωρο.

Η σταθμός θα παρεχόταν από την επιχείρηση στους χώρους καταλυμάτων που διατίθενται, ενώ στη συμφωνία περιλαμβάνονταν πρωινό και ένα γεύμα.

• Κέα

Εστιατόριο στην περιοχή της Κέας αναζητούσε άτομο για σέρβις τώρα αμέσως ως και την 1η Οκτωβρίου. Επρόκειτο για εξαήμερη εργασία εβδομαδιαίως, με το ωράριο να φτάνει ως και τις 10 ώρες καθημερινά.

Η σταθμός καλυπτόταν από την επιχείρηση, ενώ τα ένσημα και το επίδομα αδείας θα καταβαλλόταν κανονικά. Ο μισθός ανερχόταν στα 1.200 ευρώ καθαρά.

• Χαλκιδική

Ουζερί στην περιοχή της Καλλιθέας στη Χαλκιδική αναζητούσε άτομο για σέρβις. Στα καθήκοντα της θέσης περιλαμβάνονταν οι παραγγελίες, το σέρβις, ο καθαρισμός των τραπεζιών και το λεγόμενο «κλείσιμο».

Επρόκειτο για οκτάωρη φροντίδα που θα διαρκούσε ως και τον Σεπτέμβριο, με ένα ρεπό την εβδομάδα. Ο μισθός ανερχόταν στα 45 ευρώ το οκτάωρο με καταβαλλόμενες τυχόν υπερωρίες, τα ένσημα και το επίδομα αδείας που προβλέπονται από το νόμο. Συνολικά, εμφανώς 1.170 ευρώ το μήνα καθαρά, αν υποθέσουμε ότι σε ένα μήνα οι εργαζόμενοι λαμβάνουν τέσσερα ρεπό.

• Σαντορίνη

Ξενοδοχειακό κατάλυμα στη Σαντορίνη στην περιοχή του Κολούμπου αναζητούσε άτομο για τη ρεσεψιόν. Το ωράριο ήταν σταθερό και συγκεκριμένα 9:00 - 17:00 και ο μισθός ανερχόταν κατά πρόσβαση στα 1.400 ευρώ καθαρά για εξαήμερη απασχόληση, με τέσσερα ρεπό το μήνα.

Η θέση εργασίας χρειαζόταν να καλυφθεί τώρα αμέσως και αφορούσε το διάστημα ως και τα μέσα Οκτωβρίου.

Όταν ερωτήθηκαν για τα ένσημα απάντησαν πως προσφέρονται όλα τα νομίμως καταβαλλόμενα. Παράλληλα, προσφερόταν σταθμός στο άτομο που θα ταξίδευε για να απασχοληθεί στην επιχείρηση.

Οι μισθοί στην εστίαση πριν 10 χρόνια

Οι μισθοί στην εστίαση 10 χρόνια πριν, το 2015, σύμφωνα με τη Συλλογική Σύμβαση Εργασίας, διαμορφώνονταν ως εξής:

• για πλήρως απασχολούμενους διανομείς, ο πρωταρχικός μισθός ήταν 822,00 ευρώ.
• για τους σερβιτόρους, ο ελάχιστος συνολικός μηνιαίος μισθός ήταν 990 ευρώ (με ημερομίσθιο 45 ευρώ),
• για τους βοηθούς σερβιτόρου ήταν 784,30 ευρώ.

Να σημειωθεί ότι, για τους εργαζόμενους που απασχολούνταν στις ξενοδοχειακές μονάδες, είτε ως υπάλληλοι υποδοχής και μετρ είτε ως μπουφετζήδες και μάγειρες ανερχόταν στα 830,18 ευρώ σύμφωνα με τους μισθολογικούς πίνακες που διαθέτει η Πανελλήνια Ομοσπονδία Εργαζομένων στον Επισιτισμό - Τουρισμό.

Τα αντίστοιχα στοιχεία 10 χρόνια μετά ανέρχονται στο ποσό των 1000 ευρώ.

Τα «αγκάθια»

Η αύξηση των μισθών, όμως, σύμφωνα με μαρτυρίες εργαζομένων στο CNN Greece, δεν αρκεί. Όπως τονίζουν χαρακτηριστικά, θα πρέπει να αρχίσουν να βελτιώνονται και οι συνθήκες εργασίας, εμφανώς να δίνονται ρεπό και να τηρείται το οκτάωρο.

Παράλληλα, θα πρέπει να πληρώνονται και οι υπερωρίες, κάτι που γίνεται μερικώς ή και ορισμένες φορές καθόλου. Μεγάλο «αγκάθι» στον χώρο του τουρισμού παραμένει, επίσης, και η υποδηλωμένη εργασία.

Την ίδια στιγμή, πολλοί εργαζόμενοι που απασχολούνται στον τουρισμό, αναφέρουν πως είναι συνηθισμένο φαινόμενο οι όροι εργασίας που παρουσιάζονται κατά την σύναψη μίας συμφωνίας με μια επιχείρηση, να μεταβάλλονται κατά τη διάρκεια της απασχόλησής τους.

Την ώρα, λοιπόν, που δεκάδες χιλιάδες θέσεις εργασίας παραμένουν κενές στο «πικ» της τουριστικής σεζόν, αποτελεί «στοίχημα» για τις επιχειρήσεις τουρισμού και εστίασης να μπορέσουν να αλλάξουν τις παθογένειες που επικρατούν, όθεν να προσελκύσουν νέα εργατικά χέρια.