Η Fed δεν είναι πιόνι κανενός

Κάνει ένα πείραμα με τις αγορές ο Ντόναλντ Τραμπ; Πιθανόν, αλλά είναι εκ των προτέρων καταδικασμένο. Αυτό που ξεκίνησε ως θερμή υποστήριξη της «δύναμης και της σοφίας» του Πάουελ, μετατράπηκε σε μια μακροχρόνια διαμάχη για τα επιτόκια, με τον Τραμπ να κατακεραυνώνει συνεχώς τον πρόεδρο της Fed, επειδή αρνείται να μειώσει το κόστος δανεισμού.

Με την τακτική «μαστίγιο και καρότο» -απειλεί να τον απολύσει και εν συνεχεία το παίρνει πίσω, ενώ τον κατηγορεί και για κατασπατάληση δημοσίου χρήματος- ο Τραμπ μπορεί να σκέφτεται ότι κάποια στιγμή οι αγορές θα την συνηθίσουν. Όσοι, ωστόσο, επιχείρησαν να τα βάλουν με τις αγορές απέτυχαν ή καταστράφηκαν.

Ο Τραμπ βλέπει άλλες κεντρικές τράπεζες να μειώνουν τα επιτόκια και αναρωτιέται γιατί η Fed δεν κάνει περισσότερα γι’ αυτόν πολιτικά, κάτι που το έχει άλλωστε δηλώσει και δημοσίως. Όμως, η αποστολή της Fed δεν είναι να υπηρετεί έναν πρόεδρο, αλλά να διαχειρίζεται τον πληθωρισμό και την απασχόληση.

Η ανεξαρτησία που προσδίδει η αμερικανική νομοθεσία στον Πάουελ -η απομάκρυνση ενός εν ενεργεία προέδρου επιτρέπεται μόνο «για αιτία», που παραδοσιακά ερμηνεύεται ως παράπτωμα ή ανικανότητα και όχι απλή διαφωνία για την πολιτική- τον καθιστά, κατ’ ουσίαν, το τελευταίο σημαντικό εμπόδιο στα φιλόδοξα σχέδια του Τραμπ. Η κυβέρνηση τον βλέπει ως αδυναμία και το πρόβλημα είναι οι ενδιάμεσες εκλογές που έρχονται, ειδικά με τις τιμές να παραμένουν υψηλές και τα επιτόκια στα υψηλότερα επίπεδα δύο δεκαετιών.

Ο Τραμπ πολιτικοποιεί κάτι που δεν θα έπρεπε ποτέ να είναι πολιτικό, γιατί στην Αμερική υπάρχουν κανόνες που εγγυώνται τοn διαχωρισμό μεταξύ του τι είναι πολιτικό και του τι είναι για το δημόσιο καλό. Η Fed σχεδιάστηκε να είναι ανεξάρτητη, ώστε ο πρόεδρος να μην μπορεί να χειραγωγήσει τη νομισματική πολιτική για βραχυπρόθεσμο όφελος.

Εάν χαθεί λοιπόν αυτή η ορθότητα, οι χρηματοοικονομικές αγορές θα υποστούν σοκ, προκαλώντας περισσότερο χάος και αβεβαιότητα στην οικονομία. Ήδη, έχουν σταλεί σήματα κινδύνου. Δεν πρόκειται για έναν άνθρωπο αλλά για την ακεραιότητα ενός θεσμού, οπότε από μόνο του αυτό βάζει σαφή όρια.