Φοιτητική στέγη: Απλησίαστα τα ενοίκια σε Αθήνα, Πειραιά και Θεσσαλονίκη

Αντιμέτωποι με μια πρωτοφανή στεγαστική κρίση βρίσκονται χιλιάδες φοιτητές και οι οικογένειές τους ενόψει της νέας ακαδημαϊκής χρονιάς, καθώς το κόστος για την ενοικίαση μιας μικρής κατοικίας –έως 50 τ.μ.– στην Αθήνα, τον Πειραιά και τη Θεσσαλονίκη έχει εκτοξευθεί. Η αγορά φοιτητικής στέγης παρουσιάζει πλέον χαρακτηριστικά πλήρους απορρύθμισης, με τις χαμηλού κόστους επιλογές να έχουν σχεδόν εξαφανιστεί και τις ζητούμενες τιμές να καταγράφουν συνεχώς νέα υψηλά.

Στην Αθήνα, η εικόνα είναι αποκαρδιωτική. Το 40% των κατοικιών έχει κόστος ενοικίασης πάνω από 600 ευρώ, ενώ μία στις πέντε ξεπερνά ακόμη και τα 700 ευρώ, ανεξαρτήτως παλαιότητας ή ενεργειακής κατάστασης. Οι γκαρσονιέρες με μίσθωμα έως 300 ευρώ εντοπίζονται πλέον σχεδόν αποκλειστικά στα Κάτω Πατήσια, την Ομόνοια και την περιοχή γύρω από τον Σταθμό Λαρίσης, και πρόκειται για ακίνητα παλαιά, μη ανακαινισμένα και μικρής επιφάνειας. Η Κυψέλη, τα Πατήσια, ο Νέος Κόσμος και ο Βοτανικός κινούνται στην περιοχή των 400–500 ευρώ, ενώ τα Ιλίσια, τα Εξάρχεια, η Νεάπολη και το Κουκάκι –εκτός τουριστικού τρίγωνου– εμφανίζουν τιμές μεταξύ 500 και 600 ευρώ. Πιο ακριβές περιοχές όπως το Μετς, η Πλάκα, η Μακρυγιάννη και το Κολωνάκι καταγράφουν ενοίκια που ξεκινούν από 600 και φτάνουν ή ξεπερνούν τα 800 ευρώ για μικρά διαμερίσματα.

Ακόμα και στα Δυτικά Προάστια, που επί δεκαετίες θεωρούνταν ασφαλής επιλογή για οικονομική φοιτητική κατοικία, οι τιμές έχουν εκτιναχθεί. Στο Περιστέρι, το Αιγάλεω, τον Κολωνό και τα Σεπόλια, το 78% των διαθέσιμων διαμερισμάτων έως 50 τ.μ. κοστίζει πάνω από 400 ευρώ, ενώ τέσσερις στις δέκα κατοικίες ξεπερνούν τα 500 ευρώ. Το 20% των διαμερισμάτων φτάνει πλέον τα 600 ευρώ, και μόνο σε ελάχιστες περιπτώσεις –κυρίως παλιά, μη ανακαινισμένα ακίνητα μακριά από μετρό– μπορεί να βρεθεί κάποια κατοικία μεταξύ 300 και 400 ευρώ.

Η εικόνα στα Νότια Προάστια είναι ακόμη πιο δυσμενής. Στην Καλλιθέα, όπου μέχρι πρότινος εντοπίζονταν λύσεις για φοιτητές λόγω θέσης και συγκοινωνιακής σύνδεσης, το 72,6% των διαμερισμάτων κοστίζει πάνω από 500 ευρώ. Μόλις μία στις δέκα κατοικίες διατίθεται μεταξύ 400 και 450 ευρώ, ενώ ακίνητα κάτω των 300 ευρώ έχουν πλέον εξαφανιστεί. Η κατάσταση είναι ακόμη πιο ακριβή στο Παλαιό Φάληρο και τη Νέα Σμύρνη, όπου οι μέσες ζητούμενες τιμές για φοιτητικές κατοικίες υπερβαίνουν σταθερά τα 600 ευρώ.

Στα Βόρεια Προάστια, ο πήχης ανεβαίνει ακόμη περισσότερο. Στον Χολαργό, το Χαλάνδρι, την Αγία Παρασκευή, το Μαρούσι και την Κηφισιά, το 90% των διαθέσιμων διαμερισμάτων έως 50 τ.μ. προσφέρεται προς ενοικίαση με ζητούμενο μίσθωμα άνω των 500 ευρώ, ενώ σχεδόν οι μισές κατοικίες ξεπερνούν τα 700 ευρώ. Ακόμα και σε περιοχές που παραδοσιακά θεωρούνταν πιο «προσιτές», όπως το Γαλάτσι και τα Άνω Πατήσια, οι τιμές έχουν αυξηθεί θεαματικά, ιδιαίτερα για ακίνητα κοντά σε σταθμούς μετρό ή πρόσφατα ανακαινισμένα.

Στον Πειραιά, η κατάσταση εξελίσσεται με παρόμοια ταχύτητα. Το 2025, σχεδόν το 66% των διαθέσιμων διαμερισμάτων έως 50 τ.μ. διατίθεται με ζητούμενο μίσθωμα πάνω από 500 ευρώ, έναντι μόλις 12% το 2022. Πλέον, κατοικίες με ενοίκιο κάτω των 300 ευρώ είναι ανύπαρκτες, ενώ λιγότερες από μία στις δέκα κινούνται στην περιοχή των 400–450 ευρώ. Η άνοδος αποδίδεται κυρίως στην τουριστικοποίηση του παραλιακού μετώπου, αλλά και στην αυξανόμενη ζήτηση για μικρά σπίτια από εργαζόμενους ή νέους χωρίς οικογένεια.

Αντίστοιχα ανησυχητική είναι η εικόνα και στη Θεσσαλονίκη. Σχεδόν 7 στις 10 κατοικίες έως 50 τ.μ. έχουν ζητούμενο μίσθωμα άνω των 400 ευρώ, ενώ το 30% ξεπερνά πλέον τα 500 ευρώ. Μόλις το 4,75% των ακινήτων διατίθενται με μίσθωμα έως 300 ευρώ – ποσοστό μειωμένο σε σχέση με το 11,3% που είχε καταγραφεί το 2023. Οι περιοχές γύρω από τον Άγιο Δημήτριο, την Κάτω Τούμπα, την Άνω Πόλη, τη Ροτόντα και την Αγία Τριάδα προσφέρουν ακόμη κάποιες λίγες λύσεις κάτω από τα 300 ευρώ, αλλά πρόκειται σχεδόν αποκλειστικά για πολύ μικρά διαμερίσματα 20–25 τ.μ., σε πολυκατοικίες του ’70 ή του ’80, αν και συχνά ανακαινισμένα. Λίγο μεγαλύτερη διαθεσιμότητα εντοπίζεται στην περιοχή του Βαρδάρη, όπου μπορεί να βρεθούν σχετικά νεότερα ακίνητα κάτω από το ψυχολογικό όριο των 300 ευρώ.

Η συνολική εικόνα δεν αφήνει περιθώρια αισιοδοξίας. Με τις τιμές να έχουν ξεφύγει από κάθε προηγούμενο, η εύρεση φοιτητικής κατοικίας σε λογικό κόστος έχει εξελιχθεί σε μαραθώνιο για λίγους τυχερούς, και για την πλειονότητα των νέων φοιτητών, η εγκατάσταση σε άλλη πόλη μοιάζει πλέον με πολυτέλεια. Σε αυτό το περιβάλλον, η ανάγκη για πολιτικές στέγασης δεν είναι απλώς επίκαιρη – είναι επιτακτική.