Ευρώ-ομόλογα 400 δισ. ευρώ προτείνει η Κομισιον για ένα ταμείο αντιμετώπισης κρίσεων

Το εργαλείο κρίσης ύψους 400 δισ. ευρώ (463 δισ. δολαρίων) που πρότεινε η Κομισιόν χθες Τετάρτη (16.7.2025)  θα χρηματοδοτηθεί με κοινό δανεισμό, σύμφωνα με το Bloomberg.

Το νέο δημοσιονομικό εργαλείο του εκτελεστικού κλάδου της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την περίοδο 2028 – 2034 θα παρέχει δάνεια σε χώρες ώστε να μπορούν να αντιδράσουν ταχύτερα σε δυσμενή γεγονότα, δήλωσαν πηγές που επικαλείται το Bloomberg. Η Κομισιόν είπε στα κράτη μέλη ότι θα δανειστούν χρήματα για λογαριασμό τους για να συγκεντρώσουν χρήματα για το νέο ταμείο, είπαν ακόμα.

Τέτοια ταχύτητα απαιτείται σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης όπως το Covid ή η ενεργειακή κρίση, που έχουν πλήξει την οικονομία τα τελευταία χρόνια.

Το ταμείο είναι πιθανό να αποδειχθεί μία από τις πιο αμφιλεγόμενες πτυχές των δημοσιονομικών σχεδίων της ΕΕ, με αρκετές χώρες να αντιτίθενται στις συγκεντρωτικές υποχρεώσεις, τις οποίες θεωρούν ότι επιδοτούν λιγότερο συνετές δημοσιονομικά έθνη. Ο προϋπολογισμός της ΕΕ ύψους 2 τρισ. δολαρίων για την περίοδο 2028 – 2034 ήταν μεγαλύτερος από ό,τι πολλοί περίμεναν και προκάλεσε την έντονη επίπληξη της Γερμανίας, η οποία τον χαρακτήρισε «απαράδεκτο». 

Σε μια πρώτη συζήτηση με τους απεσταλμένους της ΕΕ το βράδυ της Τετάρτης, η Κομισιόν παραδέχθηκε ότι ο νέος μηχανισμός θα ήταν δύσκολο να γίνει αποδεκτός από ορισμένα κράτη μέλη. Τόνισαν ότι το εργαλείο θα διανέμει χρήματα χρησιμοποιώντας δάνεια και όχι επιχορηγήσεις.

Ο Wopke Hoekstra, Επίτροπος της ΕΕ για το κλίμα, δήλωσε στο Bloomberg σήμερα Πέμπτη (17.7.2025) ότι ο μηχανισμός θα χρηματοδοτηθεί με τη χρήση κοινού δανεισμού, αλλά θα υπόκειται σε αυστηρούς ελέγχους, μεταξύ άλλων μέσω της ομοφωνίας μεταξύ των 27 κρατών μελών του μπλοκ πριν υπογραφεί οποιαδήποτε δαπάνη με τη χρήση του εργαλείου.

Η απόδοση του 10ετούς χρέους της ΕΕ έχει αυξηθεί από την αρχή του έτους και κυμαίνεται γύρω στο 3,17%, αλλά παραμένει κάτω από το μέγιστο που σημειώθηκε στις αρχές Μαρτίου, μετά τα σχέδια της γερμανικής κυβέρνησης για αύξηση των δαπανών.

Ο προϋπολογισμός που θα υποβληθεί την Τετάρτη αποτελεί την έναρξη μιας επίπονης διαδικασίας, στην οποία θα λάβουν μέρος το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, που εκπροσωπούν τα κράτη μέλη. Οι ηγέτες της ΕΕ πρέπει να δώσουν την ομόφωνη υποστήριξή τους. Ο προϋπολογισμός πρέπει να συμφωνηθεί μέχρι το τέλος του 2027.

Η πρόεδρος της Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δήλωσε την Τετάρτη ότι ο μηχανισμός των 400 δισ. ευρώ θα δώσει στην ΕΕ μια «συντομότερη διαδρομή» σε περιόδους κρίσης. Η πανδημία του κοροναϊού αποτέλεσε τομή στη χάραξη πολιτικής της ΕΕ με τις χώρες να υπογράφουν έναν μηχανισμό ανάκαμψης ύψους περίπου 800 δισ. ευρώ, ο οποίος χρηματοδοτείται με τη χρήση κοινού χρέους. Όμως για πολλές χώρες, όπως η Γερμανία, αυτό ήταν μια εφάπαξ ενέργεια.

«Η κρίση δεν είναι πλέον η εξαίρεση, αλλά ο κανόνας», δήλωσε.