«Άμεση και χωρίς όρους κατάπαυση πυρός» για Ταϊλάνδη και Καμπότζη μετά από 5ήμερη σύγκρουση

Η Ταϊλάνδη και η Καμπότζη συμφώνησαν σε «άμεση και χωρίς όρους κατάπαυση του πυρός» μετά από πέντε ημέρες συγκρούσεων στα σύνορά τους, που κόστισαν τη ζωή σε τουλάχιστον 33 άτομα και εκτόπισαν δεκάδες χιλιάδες.

«Αυτό είναι ένα ζωτικό πρώτο βήμα για την αποκλιμάκωση και την αποκατάσταση της ειρήνης και της ασφάλειας», δήλωσε ο Πρωθυπουργός της Μαλαισίας, Άνουαρ Ιμπραήμ, πλαισιωμένος από τους Ταϊλανδό και Καμποτζιανό ομολόγους του, ανακοινώνοντας πως οι εχθροπραξίες θα σταματήσουν τα μεσάνυχτα.

Η Ταϊλάνδη αρχικά απέρριψε την προσφορά του για μεσολάβηση, αλλά συμφώνησε αργότερα, αφού ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, δήλωσε πως οι διαπραγματεύσεις για τους δασμούς δεν θα προχωρήσουν έως ότου «σταματήσει η μάχη».

Το χρονικό της σύγκρουσης

Η ένταση για τη συνοριακή διαμάχη που κρατάει πάνω από έναν αιώνα κορυφώθηκε τον Μάιο, όταν ένας Καμποτζιανός στρατιώτης σκοτώθηκε σε σύγκρουση.

Η Ταϊλάνδη επέβαλε περιορισμούς στους πολίτες και στους τουρίστες που κατευθύνονταν οδικώς προς την Καμπότζη, ενώ η Καμπότζη απαγόρευσε ορισμένες εισαγωγές από την Ταϊλάνδη, όπως φρούτα, ρεύμα και υπηρεσίες διαδικτύου. Τοπικά ΜΜΕ της Καμπότζης ανέφεραν πως εκατοντάδες χιλιάδες εργάτες επέστρεψαν από την Ταϊλάνδη από τον Μάιο.

Η κατάσταση κλιμακώθηκε την περασμένη εβδομάδα, όταν ένας Ταϊλανδός στρατιώτης έχασε το πόδι του από έκρηξη νάρκης. Η Ταϊλάνδη έκλεισε ορισμένα συνοριακά περάσματα με την Καμπότζη, απέλασε τον Καμποτζιανό πρέσβη και ανακάλεσε τον δικό της.

Οι δύο πλευρές αντάλλαξαν πυρά το πρωί της Πέμπτης, με την καθεμία να κατηγορεί την άλλη ότι ξεκίνησε τη σύγκρουση.

Πολλά από τα θύματα στην πλευρά της Ταϊλάνδης ήταν άμαχοι από χωριά που επλήγησαν από ρουκέτες, σύμφωνα με τον στρατό της χώρας. Η Καμπότζη δήλωσε πως 13 άτομα σκοτώθηκαν μέχρι στιγμής από τη δική της πλευρά, εκ των οποίων οι οκτώ ήταν άμαχοι.

Οβίδες και ρουκέτες συνέχισαν να πλήττουν και τις δύο χώρες, ακόμη και κατά τη διάρκεια των ειρηνευτικών συνομιλιών τη Δευτέρα στην Κουάλα Λουμπούρ.

Ο Άνουαρ δήλωσε πως η Μαλαισία και άλλα μέλη της περιφερειακής ένωσης ASEAN είναι διαθέσιμα για να βοηθήσουν στην παρακολούθηση της κατάπαυσης του πυρός.

Τι προβλέπει η συμφωνία

Οι δύο πλευρές θα χρειαστεί να συμφωνήσουν στην απόσυρση των στρατευμάτων τους, τα οποία έχουν πλέον ενισχυθεί σημαντικά, από την παραμεθόριο, καθώς και να αποδεχθούν έναν ανεξάρτητο μηχανισμό παρακολούθησης για την αποτροπή νέων συγκρούσεων.

Τι δήλωσε ο Πρωθυπουργός της Καμπότζης

Ο Πρωθυπουργός της Καμπότζης, Χουν Μανέτ, χαρακτήρισε τη συνάντηση ως πολύ θετική και εξέφρασε την ελπίδα ότι θα σταματήσει αμέσως τις συγκρούσεις. Η Καμπότζη ζητούσε κατάπαυση του πυρός από την Παρασκευή, καθώς οι δυνάμεις της, οι οποίες υστερούν σε εξοπλισμό, απωθήθηκαν από τον ταϊλανδικό στρατό.

Όσα είπε ο ηγέτης της Ταϊλάνδης

Ο ασκών καθήκοντα Πρωθυπουργού της Ταϊλάνδης, Φουμτάμ Βετσαγιατσάι, μίλησε σύντομα, υποσχόμενος ότι θα τηρήσει την κατάπαυση του πυρός.

Η κατάσταση στις γραμμές του μετώπου, στις οποίες έχουν πρόσβαση μόνο οι δύο στρατοί, παραμένει ασαφής.

Η Ταϊλάνδη υποστηρίζει πως έχει καταλάβει αρκετούς λόφους που κρατούσαν Καμποτζιανές δυνάμεις και συνεχίζει σφοδρούς βομβαρδισμούς με βαρύ πυροβολικό και αεροπορικά πλήγματα.

Η κυβέρνηση της Ταϊλάνδης ήταν απρόθυμη να συμμετάσχει σε ειρηνευτικές συνομιλίες, δηλώνοντας ότι κατάπαυση του πυρός μπορεί να υπάρξει μόνο μετά από ειλικρινή διάλογο μεταξύ των δύο χωρών και «ειλικρινείς προθέσεις» από την πλευρά της Καμπότζης, δηλαδή να σταματήσουν οι εκτοξεύσεις ρουκετών που σκότωσαν τουλάχιστον 14 Ταϊλανδούς πολίτες.

Η παρέμβαση των ΗΠΑ

Αν και η Μαλαισία διαμεσολάβησε, μεγάλο μέρος της πίεσης προήλθε πιθανότατα από την Ουάσινγκτον και τον Πρόεδρο Τραμπ. Το τελεσίγραφό του το Σάββατο το βράδυ, με το οποίο απειλούσε να σταματήσει όλες τις διαπραγματεύσεις για μείωση των αμερικανικών δασμών αν δεν συμφωνούσαν να σταματήσουν τις συγκρούσεις, ήταν σχεδόν σίγουρα αυτό που τους ανάγκασε να δεχθούν την εκεχειρία.

Και οι δύο χώρες βασίζονται σε εξαγωγές προς τις ΗΠΑ και αντιμετωπίζουν δασμό 36% χωρίς συμφωνία. Αυτό θα έβαζε τις δικές τους βιομηχανίες σε δυσμενή θέση σε σχέση με χώρες όπως το Βιετνάμ και η Ινδονησία, οι οποίες έχουν ήδη συμφωνήσει για μείωση των δασμών στο 20% ή και λιγότερο.

Δύσκολη η διατήρηση της εκεχειρίας

Ωστόσο, η διατήρηση της εκεχειρίας θα είναι δύσκολη, καθώς υπάρχει βαθιά καχυποψία μεταξύ των δύο στρατών και έχουν αναζωπυρωθεί έντονα εθνικιστικά αισθήματα.

Η Ταϊλάνδη είναι ιδιαίτερα εξοργισμένη από την ξαφνική χρήση εκτοξευτών ρουκετών την Πέμπτη, που προκάλεσε τα περισσότερα θύματα μεταξύ των αμάχων και κλιμάκωσε δραματικά μια σύγκρουση που μέχρι τότε περιοριζόταν σε μικρής κλίμακας αψιμαχίες.

Ηλικιωμένοι εκτοπισμένοι κοντά στα σύνορα της Ταϊλάνδης, που είχαν ζήσει βομβαρδισμούς κατά τον Εμφύλιο Πόλεμο της Καμπότζης τη δεκαετία του 1980, δήλωσαν στο BBC την περασμένη εβδομάδα πως αυτή είναι η χειρότερη εμπειρία που έχουν βιώσει.

Ο ταϊλανδικός στρατός είχε δηλώσει την Κυριακή ότι σχεδόν 140.000 πολίτες έχουν μεταφερθεί σε καταφύγια σε επτά επαρχίες.

Στην Καμπότζη, όπου ο Τύπος ελέγχεται αυστηρά, η φιλοκυβερνητική εφημερίδα Khmer Times επικαλέστηκε εκπρόσωπο του υπουργείου Άμυνας που δήλωσε πως περίπου 135.000 άτομα μετεγκαταστάθηκαν από τις συνοριακές περιοχές την Κυριακή.

Μια 75χρονη Καμποτζιανή που είχε εκκενωθεί σε καταφύγιο δήλωσε στο BBC νωρίτερα τη Δευτέρα ότι δεν αισθάνεται ακόμα ασφαλής, καθώς ακούει ταϊλανδικά drones να πετούν πάνω από τις σκηνές.

Είπε πως θέλει «να σταματήσει ο πόλεμος απόψε».

Πηγή: BBC